Paphiopedilum herrmannii Fuchs & Reisinger
Dẫn nhập
Nhóm này dựa trên cây lan được tìm thấy trong số mẻ cây được dán nhãn là Paphiopedilum esquirolei trong vườn trồng trọt của thị trấn Linz của Australia. Người ta cho biết cây này được nhà làm vườn Czech sưu tập từ Việt Nam vào năm 1985. Loài này chắc chắn thuộc họ Paphiopedilum, (trên vòi hoa chỉ có một hoa, sống ở vùng đồng bằng, lá không có đốm) và, mặc dù ngay từ đầu tác giả đã đặt chúng sau loài Paph. henryanum, sự tương quan với Paph. insigne thậm chí còn nổi bật hơn. Thực tế nhìn hình dạng tổng quát về hoa và miếng nhịp lép thì tương tự như những gì ta thấy ở Paph. insigne, ở đây mối quan hệ với Paph. henryanum có sự trùng hợp là màu của túi. Trong quá khứ có một xu hướng cho rằng Paph. herrmannii là một loài lan được lai tạo giữa Paph. henryanum với một thành viên của phức hệ Paph. insigne. Chúng tôi đã nghiên cứu một số cây Paph. herrmannii được thu thập nơi hoang dã. Kết quả của nghiên cứu này chỉ ra rằng Paph. herrmannii là kết quả lai tạo trong tự nhiên. Mặc dù chỉ có một chút hoặc gần như là không sự biến thể trong hình thái học của lá, Các hoa thì khác bởi các bộ phận cấu thành đều gần như là lớn hơn bình thường. Khác biệt lớn nhất là màu sắc của hoa, từ màu viền của lá đài sai, hình dạng của miếng nhịp lép, cũng như màu sắc chỗ u lồi trên mặt. Trước kia, số lượng loài lan này là ổn định, rõ ràng nhất là ta có thể tìm thấy một số lượng lớn trên thị trường Việt Nam. Năm 1998, Cribb coi Paph. herrmannii là loài lan lai từ Paph. barbigerum với Paph. hirsutissinum var. esquirolei (Paph. esquirolei) mà không đưa ra được bằng chứng nào. Aryanov vào năm 2003 thì lại cho rằng Paph. herrmannii có thể là kết quả của “sự lai tạo trong tự nhiên giữa Paph. hirsutissimum và một loài khác thuộc phức hệ Paph. insigne, rất có thể là Paph. helenae”. Sự phỏng đoán này lại chẳng dựa trên cái gì, nhưng những chứng cứ chi tiết nói rằng các cây Paph. herrmannii được tìm thấy chúng “mọc giữa những loài di cư gồm Paph. hirsutiisimum var. esquirolei và Paph. helenae”. Sự tranh cãi về các cây lan Paph. herrmannii trong Braem, Baker và khi Baker trình ra rằng nó được lai tạo giữa giữa Paph. henryanum với Paph. hirsutissimum hoặc với Paph. barbigerum là chẳng là gì ngoài cái vô lý; tất cả các bức ảnh các cây lan được trình ra đều được chụp tại nơi hoang dã.
Nguồn gốc tên gọi
Paphiopedilum harrmannii được đặt tên để vinh danh một nhà trồng lan nghiệp dư, ông Rolf Herrmann, ở Neuss, thuộc nước Đức.
Mô tả
Paphiopedilum herrmannii là loài thảo một biểu sinh sống ở nơi có nhiều mùn. Trên mỗi thân cây lan có từ ba đến năm lá với màu xanh đậm không đồng đều ở mặt trên, mặt dưới cũng màu xanh nhưng lợt hơn chút đỉnh. Phần gốc ở mặt dưới với một chút màu nâu đỏ. Cây này trông rất giống các cây của Paph. henryanum về đặc tính thực vật. Lá của nó có chiều dài 22 cm, rộng 1,4 đến 2,0 cm, hình cái lưỡi, riềm ở phần gốc có lông mịn. Vòi hoa dài 13 đến 18 cm, phủ đầy lông, nhìn chung là nó chỉ mang có một hoa. Bầu nhụy dài 4 đến 5 cm, dài gấp đôi lá bắc của hoa. Kích thước hoa trong tự nhiên rộng 6,0 đến 6,5 cm, cao khoảng 6,3 cm. Lá đài sau, có phần gốc cuộn lại về phía sau, một đặc tính được nêu rất rõ trong bản gốc trong tài liệu của Fuchs & Reisinger là một yếu tố để phân biệt với loài Paph. henryanum. Ngoài ra, yếu tố này cũng đã được khảo sát trong các loài sau này. Lá đài sau có màu nên từ xanh lá đến trắng, từ gốc đến phần giữa ánh lên một màu đỏ tía. Màu riềm của lá có màu khác nhau, có thể là xanh, vàng pha xanh, hoặc trắng, tất cả phụ thuộc vào màu nền của lá. Riềm của các cánh hoa quăn khá rõ, có cùng màu nền với lá đài sau, ánh lên màu nâu đỏ. Một phần của mặt trên lại có màu đậm hơn nửa phần còn lại, đồng thời có những đường sọc dọc theo đường vân ở giữa. Phụ thuộc vào mức độ pha trộn màu mà màu của hoa có thể đậm hơn hoặc lợt hơn. Hình dạng của túi giống như cái mũ kết lật ngược, có màu nâu đỏ đến màu hồng. Miếng nhịp lép có màu vàng, hình thoi, và rất giống với hình dạng của tấm nhịp lép của phức hệ Paph. insigne, nhưng nhỏ hơn.. Nếu tính từ cạnh đáy trở lên thì dày 7 mm, song nếu tính từ đỉnh thì chỉ 3 đến 4 mm, và cao chừng 6 mm. Tấm nhịp lép được trang trí một cái răng khác đẹp, cái răng này đôi khi là màu vàng, đôi khi là màu xanh.
Phân bô và thói quen sinh trưởng
Việt Nam. Paphiopedilum herrmannii mọc và sinh trưởng trong những khe nứt đầy mùn và đường nứt trên triền dốc, vùng đá vôi kết tinh bị xói mòn trên cao trình 600 d9e61n1.000 m dọc theo Việt Nam – Trung quốc.
Mùa hoa
Paphiopedilum herrmannii giữa tháng Bảy và tháng Chín./.
Hình trên: Lan hài P. herrmannii.