CÂU CHUYỆN HÔM NAY
QUYỀN LỰC MỚI
Khi đã nói đến “mới” thì lẽ dĩ nhiên là có “cũ”. Tôi học lỏm được ở các ông Jeremy Heimans và ông Henry Timms, khi ông ấy giải thích cho tôi biết thế nào là “quyền lực mới”. Nói tóm một câu, “quyền lực cũ” là quyền lực được “áp đặt” từ trên xuống, ngược lại nếu chúng đi từ dưới lên thì đó là “quyền lực mới”.
Sở dĩ tôi viết bài này vì, trong nước ta đang có một sự kiện, đó là đảng Cộng sản đang chuẩn bị cho Đại hội lần thứ XIII vào năm 2021.
Thời đại ngày nay, khi tất cả mọi thứ đều có thể tìm thấy trên internet – internet of things (IoT), rồi trí tuệ nhân tạo – Artificial Intelligence (AI) phát triển, thì không còn thứ gì mà người dân và nhà cầm quyền không biết. Đặc biệt là những phản ứng tích cực hay tiêu cực của người dân đối với mỗi chính sách của nhà nước đưa ra, thậm chí đối với năng lực và tư cách của mỗi công chức đều được chuyển ngược trở lại cho cơ quan quản lý nhà nước. Từ đó, nhà nước sẽ tiến hành điều chỉnh cho phù hợp hơn với thực tiễn.
Những thứ đó là quyền lực, quyền lực của nhân dân. Đến lúc này thì quyền lực bắt đầu đi từ dưới lên trên. Trước mắt, có thể nói chúng ta đang ở trong giai đoạn chuyển tiếp từ ‘quyền lực cũ” sang “quyền lực mới”, tất sẽ có những điểm giao thoa, tất sẽ có những hiện tượng “chưa quen” hoặc muốn níu kéo cái cũ. Nhưng không ai có thể cưỡng lại được quy luật khách quan.
Việc nhân dân, thông qua internet để bày tỏ chính kiến của mình, đó là xã hội đang vận hành theo quy luật khách quan. Ngoại trừ những kẻ có thái độ kiểu như, sai cũng chống và đúng cũng chống, thì nhà nước cần có đối sách với chúng, còn lại, nhà nước phải thu thập và nghiên cứu những phản biện của dân để điều chỉnh chính sách cho phù hợp. Tôi lấy ví dụ, như đợt tăng giá điện vừa rồi, nều dư luận xã hội không làm mạnh thì Bộ Công thương đã làm nhiều chuyện chưa biết hay hay dở, và cũng vì dư luận ấy mà phải làm các đại biểu quốc hội bận lòng. Đó là quyền lực mới.
Một số công chức đã quen với cách vận hành của “quyền lực cũ”, kiểu như hễ thấy bất cứ chuyện gì xảy ra tại địa phương hay ngành mình đều có một câu cửa miệng, rằng “chúng tôi đã thấy, chúng tôi đã báo cáo lên trên và đang chờ sự chỉ đạo của trên”. Loại công chức này không còn thích hợp với quy luật khách quan trong thời đại IoT nữa, cần loại bỏ!
Tôi theo dõi cách mà họ chuẩn bị cho đại hội, tôi cảm thấy “quyền lực mới” đã xuất hiện. Đừng vội hiểu lầm nghe các bạn!
Từ ngày đảng Cộng sản cầm quyền, các bạn cứ ngẫm mà coi, nhất nhất mọi thứ là sự áp đặt từ trên xuống. Quyền lực tập trung tất cả vào cơ quan đầu não của đảng và nhà nước. Trong mấy tháng qua, chúng ta thấy rõ ràng, để chuẩn bị cho chiến lược phát triển kinh tế cho những năm về sau, các cơ quan của nhà nước, của đảng và các đoàn thể đã gặp gỡ, trao đổi, phản biện với các nhà khoa học, các chuyên gia kinh tế, bất kể họ là những đảng viên hay ngoài đảng, thậm chí có cả các tổ chức của nước ngoài; rồi các cuộc trao đổi, phản biện ở các địa phương, các ngành…, tức là đường lối phát triển kinh tế, chính sách an ninh quốc phòng, chính sách đối ngoại vân vân, không phải là những chỉ thị của một số người từ trên xuống mà chúng đang đi từ dưới lên. Cơ quan cao nhất của nhà nước chỉ còn là người tổng kết, đối chiếu hoàn cảnh trong nước, quốc tế và chọn lọc ra những điều tốt nhất, đúng đắn nhất để cho nó trở thành định hướng, chiến lược và kế hoạch hành động.
Sắp tới đây, khi các văn kiện của đại hội đảng lần thứ XIII ra đời, thì đó không còn chỉ là “ý đảng” nữa, mà trong đó đã có cả “lòng dân”. Bởi vì các văn kiện đó là sự kết tinh và đã có tuyển chọn từ những bộ óc của rất nhiều tầng lớp nhân dân và trí thức trong xã hội và thế giới ngày nay.
Ngày 20/5/2019
Ph. T. Kh.
Hình trong bài: Quyền lực mới