Tông Cattleya
Đã có thời và kể cả sau này nữa, những nhà trồng lan bị thu hút bởi lan Cattleya vì chúng có những bông hoa lớn, màu sắc rực rỡ và thanh tú, đó là giống lan có màu sắc rực rỡ nhất. Cái tên Cattleya được nhắc đến nhiều trong số các giống lan trong một tông có nhiều giống, như Brassavola, Laelia, Cattleya, Sophonitis, Epidendrum, Diacrium, Schomburgkia, Broughtonia, Cattleyopsis, Laeliopsis, Leptotes và một vài giống mới được xác định như Barkeria, Rhyncholaelia, Sophronitella và Neocognitanxia. Tông Cattleya được phân bố trải dài Trung và Nam Mỹ.
Ngay từ những ngày đầu tiên của công nghệ lai tạo, Cattleya luôn luôn kết hợp với Laelia bởi vì hai giống này có sự tương đồng rất lớn, đó là Cattleya thì có màu sắc đẹp hơn Laelia. Cattleya đồng thời cũng lai tạo với Sophronitis từ trên núi để cho ra Cattleya có hoa màu đỏ, và lai với Brassavola để có được cái môi lớn mà môi lại có diềm nữa. Việc lai tạo đa gen này có thể nói đáng kể nhất là Laeliocattleya, SLC hoặc Sophrolaeliocattleya, BLC hoặc Brassolaeliocattleya, Potinara vân vân, có nhiều đặc điểm chung và rất thuận tiện cho người trồng, chỉ cần gọi chúng bằng cái tên hợp thành ‘Catts’ hoặc Cattleya, trồng chúng cùng với nhau và cách xử lý cũng giống nhau. Đương nhiên, chúng cũng có một chút khác biệt như yêu cầu về nhiệt độ phụ thuộc vào cây cha mẹ và chúng ta cũng nên phân chúng ra thành nhóm thích hợp khí hậu mát mẻ (thí dụ, với Sophronitis là đại diện), nhóm khí hậu ôn hòa và nhóm khí hậu ấm. Mỗi giống trong chúng đều có nhu cầu về nhiệt độ về đêm khác nhau.
Cattleya và họ hàng của nó phát triển rất tốt ở nơi có khí hậu ôn hòa và vùng nhiệt đới như ở California, Florida và thậm chí ở Pháp. Đây là giống phát triển khá tốt với nhiệt độ trên 15 độ chung quanh Equator. Chúng có thể trở thành cây cỏ khi trồng ở vùng thấp dọc theo vành đai xích đạo. Ấy thế mà, những loài được sưu tập và lai tạo ở Singapore đã ra hoa khá thường xuyện. Hầu hết các loài ra hoa vào thời điểm nhất định cho lai tạo với loài ra hoa vào những thời điểm khác sẽ cho các cây lan lai ra hoa quanh năm. Thay vì như thế, thì Cattleya lại phát triển chậm, mỗi giả hành chỉ ra hoa một lần, vì thế mà chúng không có nhiều hoa như các loài quanh năm xanh như Dendrobium, Oncidium và những loài lan đơn thân khác. Hình dạng của hoa cứ hoàn thiện dần, và chúng sẽ phát triển tốt nếu như nhiệt độ môi trường thấp: nếu chúng ta lướt qua vào danh sách các cây lan đoạt giải của Hội Hoa lan Hoa kỳ thì thấy rằng hầu hết các loài Cattleya thường đoạt giải vào cuối thu, mùa đông và đầu xuân.
Cattleya là loài lan đa thân và rất dễ trồng trong các chậu đất nung. Thực tế cho thấy mỗi chất trồng đã được sử dụng để trồng những cây lan lan này hầu như chỉ tồn tại ở phần còn khô. Việc tưới nước định kỳ phụ thuộc vào nơi trồng và chất trồng mà ta dùng để trồng chúng.
Giống Cattleya
Cattleya là giống lan cứng cáp và đa thân, chúng ta có chia chúng thành hai nhóm dựa trên lá của chúng. Giống Cattleya một lá, đôi khi ta đưa chúng vào nhóm labiata, mỗi giả hành chỉ có một lá và đây cũng là giống Cattleya lần đầu tiên được giới thiệu vào châu Âu. Giống này có hoa lớn và nổi bật vì có cái lưỡi lớn. C. labiata là loài lan được biết đến nhiều nhất trong nhóm này, có lẽ chúng bao gồm hàng tá những loài mà trước đây cho rằng đó là các biến thể của C. labiata. Loài Cattleya có nhiều lá trên một giả hành, thường là hai lá (thỉnh thoảng có đến ba lá). Hoa được hình thành từng cụm từ 5 có khi tới 20 hoa trên một thân. Những nhà trồng lan ở Singapore làm quen với C. bowringiana, một loài lan trông thanh tú, với cánh hoa mỏng manh, song nhiều loài Cattleya hai lá thì cánh hoa lại dầy và có sáp và có nhiều màu khác nhau. Một số loài như C. guttata, C. walkeria và C. granulosa thật là nổi bật, và tạo ấn tượng rất tốt cho những nhà lai tạo thời hiện đại về tiềm năng của chúng.
Kỳ sau: Giống Laelia
Hình trong bài: Cattleya Alma Kie