LAN CHÂU Á
Giống Oncidium (Tiếp theo)
Loài Oncidium papilio
Theo những ghi chép về các loài lan, thì loài Oncidium papilio được khởi đầu bằng thú chơi ở nước Anh vào thế kỷ thứ 19. Những bông hoa trông như cánh bướm, từng bông nở liên tiếp trong cả năm trên một vòi hoa uốn cong dài 40 cm, khi bông hoa này tàn thì bông khác bung ra. Mỗi bông hoa như vậy có thể tươi lâu trong mấy tuần lễ có khi tới 2 tháng trên vòi hoa. Mỗi bông hoa cao 12-15 cm, hai cánh hoa cũng như hao lá đài dựng thẳng lên, không lay động, ngọn của chúng hơi uốn cong trong như cặp ăng-ten của những con côn trùng lớn. Hai lá đài bên có hình lưỡi liềm, uốn cong xuống dưới bao quanh cái môi lớn. Cả hai lá đài bên và môi hoa đều có màu vàng viền quanh một màu nâu đỏ, diềm gợn sóng. Nếu ta chăm sóc tốt thì cây lan có thể cho vài vòi hoa và trông các hoa như đang bay lượn bên trên cây lan như những con bướm.
Các giả hành của cây lan gần như tròn, dẹp với đường kính khoảng 5 cm với một lá màu xanh đậm, có đốm trên mặt, dài 20 cm rộng 6 cm. Loài lan này xuất xứ từ Trinidad, Venezuela, Colombia, Ecuador và Peru và thích nghi với vùng đất thấp nhiệt đới, ẩm ướt, trên cao độ 700 m. Onc. kramerianum có quan hệ gần gũi với loài này được tìm thấy trên cao độ 700 đến 1.000 m trên vùng núi Andes. Hai loài này cùng mang cái tên Onc. Kalihi được đưa về trồng ở Singapore và đã cho hoa. Một loài khác, có hình dáng của hoa dị thường của Onc. papilio thì đã bị mất giống và ta cũng có thể là một cây lai có hoa kém hấp dẫn hơn như bản thân Onc. papilio.
Oncidium sphacelatum
Oncidium sphacelatum là một loài Oncidium có giả hành cứng, rất thích hợp trồng ở những vùng đất thấp nhiệt đới và thích hợp để chọn lựa làm cây cha mẹ cho một loài Oncidium ra hoa không theo mùa. Onc. Golden Shower (giống cây Onc. goldiana) được cấy ghép ở Vườn Thực vật Singapore, đây là một đóng góp đáng kể vào việc trồng lan cắt cành.
Giả hành của Oncidium sphacelatum dài 15 cm, dẹp và có màu xanh vành xỉn, mỗi giả hành có 2-3 lá, lá có hình lưỡi dài 30 cm. Vòi hoa uốn cong, dài tới 50 cm, mỗi vòi hoa có một số nhánh ngắm, các hoa trên các nhánh đó màu vàng, mọc sát nhau. Các cánh hoa và lá đài có màu vàng, kèm theo sọc, uốn cong về phía sau, lưỡi hoa có hình chữ nhật.
Đây là loài được phân bố rộng rãi trải qua Mexico, Guatemala, Honduras và El Salvador. Chúng phát triển tốt ở Singapore, và nếu như ánh sáng buổi sáng đầy đủ thì chúng ra hoa bất kỳ mùa nào trong năm.
Oncidium triquetrum
Đây là loài lan Oncidium lùn dễ thương xuất xứ từ Jamaica, và hầu như chỉ ra hoa vào mùa hè, song một khi cây đã trưởng thành thì chúng có thể ra hoa liên tục. Vòi hoa ngắn, chỉ 10-15 cm, trên đó có 5-15 hoa chỉ 2 cm do chiều ngang và cao 3 cm. Môi hoa rất lớn nếu ta so với những bộ phận khác của hoa: Màu hoa trắng nhưng lại có những đốm màu đỏ hoặc màu hạt dẻ ở tâm. Các cánh hoa trông như những cái cánh chim nằm ngang, chúng cũng có màu trắng và một ít đốm nhẹ màu đỏ.
Oncidium triquetrum là loài lan dùng để lai tạo rất hiệu quả bởi vì màu sắc của chúng sẽ truyền sang cho cây lai./.
Hình trong bài: Hoa Oncidium papilio
Kỳ sau: Tông Phaius