Kẻ Nhàn Tản

1. Giới thiệu chung về cuốn sách

– Thông tin cơ bản:

Cuốn sách “The Canterbury Tales and Other Poems of Geoffrey Chaucer” là tuyển tập các tác phẩm thơ của Geoffrey Chaucer, được biên soạn và xuất bản dành cho độc giả đại chúng. Cuốn sách bao gồm tác phẩm nổi tiếng nhất của Chaucer là “The Canterbury Tales” (Chuyện kể Canterbury) cùng với một số bài thơ ngắn khác, được lựa chọn kỹ lưỡng để thể hiện sự đa dạng trong phong cách sáng tác của ông.

– Mục tiêu của cuốn sách:

Mục tiêu chính của cuốn sách là mang hai kiệt tác thơ ca thời kỳ đầu của Anh – “The Canterbury Tales” và “The Faerie Queen” của Edmund Spenser – đến gần hơn với độc giả đại chúng. Biên tập viên D. Laing Purves mong muốn việc tiếp cận hai tác phẩm này trở nên dễ dàng hơn trong thời đại mà con người có ít thời gian rảnh rỗi và nhiều cám dỗ gây xao nhãng.

Để đạt được mục tiêu này, cuốn sách đã được biên soạn với những thay đổi đáng kể:

• Chuyển ngữ sang tiếng Anh hiện đại: Văn bản gốc của “The Canterbury Tales” được viết bằng tiếng Anh Trung cổ, khiến độc giả hiện đại gặp nhiều khó khăn trong việc đọc hiểu. Cuốn sách đã chuyển ngữ toàn bộ tác phẩm sang tiếng Anh hiện đại, nhưng vẫn giữ nguyên những từ ngữ, cách diễn đạt, và ý nghĩa ban đầu của Chaucer.

• Rút gọn những phần không cần thiết: “The Canterbury Tales” bao gồm một số câu chuyện được viết bằng văn xuôi (như “Chuyện kể về Meliboeus” và “Bài giảng về Sự ăn năn” của Cha xứ). Những phần này đã được rút gọn để dành chỗ cho các bài thơ ngắn khác, nhưng vẫn giữ lại dàn ý chính để độc giả không bỏ lỡ nội dung cốt lõi.

2. Tóm tắt từng chương một cách ngắn gọn nhưng đầy đủ ý chính:

a. “The Canterbury Tales” (Chuyện kể Canterbury):

– Mở đầu:

Câu chuyện bắt đầu với việc Chaucer, vào một buổi tối trước khi lên đường hành hương đến lăng mộ Thánh Thomas ở Canterbury, nghỉ chân tại quán trọ Tabard ở Southwark. Tại đây, ông gặp gỡ 29 người khác cũng đang trên đường hành hương, đại diện cho mọi tầng lớp trong xã hội Anh thời bấy giờ, từ hiệp sĩ, tu viện trưởng, đến nông dân và người triệu tập.

– Lời đề nghị của Chủ quán trọ:

Sau bữa tối, khi mọi người đã cởi mở hơn, ông chủ quán trọ Harry Bailly đề nghị một trò chơi: mỗi người hành hương, kể cả Chaucer, sẽ kể hai câu chuyện trên đường đến Canterbury và hai câu chuyện trên đường về London. Người kể câu chuyện hay nhất, được mọi người bình chọn, sẽ được mời một bữa tối miễn phí tại quán trọ khi trở về.

– Các Chuyện kể:

Cả đoàn hành hương vui vẻ đồng ý. Sáng hôm sau, họ lên đường trong ánh nắng xuân rực rỡ, lắng nghe câu chuyện anh hùng của Hiệp sĩ, người được chủ quán trọ lịch sự chọn để mở đầu cuộc thi kể chuyện sôi nổi. Tiếp theo đó là những câu chuyện đa dạng, phản ánh chân thực cuộc sống và con người thời Trung cổ.

b. Các bài thơ ngắn khác:

– “The Court of Love” (Tòa án Tình yêu):

Bài thơ là một câu chuyện ngụ ngôn về hành trình của Philogenet, một học giả trẻ tuổi, đến Tòa án Tình yêu, nơi cai trị bởi Vua và Nữ hoàng Tình yêu, Admetus và Alcestis. Tại đây, ông được giới thiệu với Rosial, người phụ nữ trong mơ của mình, và phải tuân theo 20 Điều luật Tình yêu. Cuối cùng, Philogenet nhận được lời hứa hẹn về tình yêu từ Rosial và tham gia lễ hội mừng ngày 1 tháng 5.

– “The Cuckoo and the Nightingale” (Chim Cu cu và Chim Sơn ca):

Bài thơ xoay quanh cuộc tranh luận giữa Chim Cu cu và Chim Sơn ca về bản chất và giá trị của tình yêu. Cuối cùng, Chim Sơn ca kêu gọi tổ chức một hội nghị các loài chim vào ngày sau lễ Thánh Valentine để phân xử.

– “The Assembly of Fowls” (Hội nghị Các loài chim):

Bài thơ kể về hội nghị của các loài chim được tổ chức vào ngày lễ Thánh Valentine, dưới sự chủ trì của Nữ thần Tự nhiên. Ba con chim ưng tranh giành tình yêu của một con chim ưng cái xinh đẹp. Cuộc tranh luận kéo dài suốt cả ngày, và cuối cùng Nữ thần Tự nhiên trao quyền quyết định cho chim ưng cái, người xin được hoãn lại một năm.

– “The Flower and the Leaf” (Hoa và Lá):

Bài thơ là một câu chuyện ngụ ngôn về sự đối lập giữa những người theo đuổi vẻ đẹp phù du và những người theo đuổi giá trị bền vững. Một người phụ nữ chứng kiến cuộc diễu hành của hai nhóm hiệp sĩ và quý bà, đại diện cho hai lối sống khác nhau. Nhóm theo đuổi Hoa bị thiệt hại bởi nắng nóng và mưa bão, trong khi nhóm theo đuổi Lá được bảo vệ bởi tán cây.

– Các bài thơ khác:

Tuyển tập còn bao gồm một số bài thơ ngắn khác, như “Chuyện kể về Meliboeus”, “Bài giảng về Sự ăn năn” của Cha xứ, “Lời cầu nguyện của Chaucer”, “Một bài Ballad hay của Chaucer”, “Một bài Ballad gửi đến Vua Richard”, “Lời gửi của Chaucer đến Bukton”, “Một bài Ballad về Lòng cao thượng”, “Lời than phiền của Chaucer đến Chiếc ví”, “Lời khuyên hay của Chaucer”, “Tục ngữ của Chaucer”, và “Virelay”.

3. Phân tích nhân vật chính

a. Chaucer trong “The Canterbury Tales” (Chuyện kể Canterbury):

Trong tác phẩm “The Canterbury Tales”, Chaucer đóng vai trò là người dẫn chuyện và là một trong những người hành hương. Ông không phải là nhân vật chính trong bất kỳ câu chuyện nào, nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối các câu chuyện và tạo nên bức tranh toàn cảnh về xã hội Anh thời Trung cổ.

b. Chaucer trong các bài thơ ngắn:

• “The Court of Love” (Tòa án Tình yêu): Chaucer xuất hiện với cái tên Philogenet, một học giả trẻ tuổi đang khao khát tình yêu. Ông là người dẫn chuyện, kể lại hành trình của mình đến Tòa án Tình yêu và những trải nghiệm của bản thân khi phải tuân theo những luật lệ hà khắc của tình yêu.

• “The Cuckoo and the Nightingale” (Chim Cu cu và Chim Sơn ca), “The Flower and the Leaf” (Hoa và Lá), “Chaucer’s Dream” (Giấc mơ của Chaucer): Trong những bài thơ này, Chaucer là người quan sát, chứng kiến những sự kiện và bày tỏ suy nghĩ của mình về tình yêu, cuộc sống, và con người.

• Các bài thơ khác: Trong những bài thơ như “Lời than phiền của Chaucer đến Chiếc ví”, “Lời khuyên hay của Chaucer”, “Tục ngữ của Chaucer”, Chaucer trực tiếp bộc lộ tâm tư, suy nghĩ, và quan điểm cá nhân về cuộc sống.

– Đặc điểm chung của nhân vật Chaucer:

• Thông minh, dí dỏm: Chaucer thể hiện trí thông minh và óc hài hước của mình thông qua cách kể chuyện dí dỏm, những lời bình luận sắc sảo, và khả năng châm biếm tài tình.

• Ham học hỏi: Chaucer luôn tỏ ra ham học hỏi, tò mò về thế giới xung quanh, và không ngừng tìm kiếm kiến thức từ sách vở và kinh nghiệm cuộc sống.

• Nhạy cảm, đa sầu đa cảm: Dù có óc hài hước và sự dí dỏm, Chaucer vẫn là một người nhạy cảm, dễ xúc động trước những nỗi đau của con người.

• Sâu sắc, chiêm nghiệm: Chaucer không chỉ quan sát và mô tả cuộc sống, mà còn chiêm nghiệm về bản chất của con người, tình yêu, và số phận.

4. Phân tích các nhân vật phụ

a. “The Canterbury Tales” (Chuyện kể Canterbury):

Tác phẩm “The Canterbury Tales” sở hữu dàn nhân vật phụ vô cùng phong phú, đại diện cho mọi tầng lớp trong xã hội Anh thời Trung cổ. Mỗi nhân vật đều có cá tính riêng, câu chuyện riêng, và đóng góp vào việc tạo nên bức tranh toàn cảnh về cuộc sống thời bấy giờ.

– Một số nhân vật phụ tiêu biểu:

• Hiệp sĩ: Là hình mẫu lý tưởng của một hiệp sĩ thời Trung cổ, dũng cảm, cao thượng, lịch thiệp, và trung thành.

• Tu viện trưởng: Là người đứng đầu một tu viện giàu có, nhưng lại ham mê săn bắn, hưởng thụ, và không quan tâm đến giáo lý.

• Cha xứ: Là hình mẫu lý tưởng của một người tu hành chân chính, sống giản dị, yêu thương giáo dân, và hết lòng phụng sự Chúa.

• Người vợ đến từ Bath: Là một phụ nữ mạnh mẽ, độc lập, từng trải, và có nhiều quan điểm táo bạo về hôn nhân.

• Người thợ xay: Là người thô lỗ, cục cằn, gian xảo, và thường xuyên ăn cắp lúa mì của khách hàng.

• Người triệu tập: Là người làm việc cho tòa án giáo hội, nhưng lại tham lam, dâm đãng, và thường xuyên tống tiền người khác.

• Người bán ơn đại xá: Là người bán giấy ân xá, nhưng lại lừa đảo, giả dối, và lợi dụng lòng tin của giáo dân.

b. Các bài thơ ngắn khác:

• “The Court of Love” (Tòa án Tình yêu): Rosial là nhân vật nữ chính, xinh đẹp, kiêu sa, và ban đầu tỏ ra lạnh lùng với Philogenet. Philobone là người hầu gái của Nữ hoàng Tình yêu, đóng vai trò trung gian kết nối hai người yêu nhau.

• “The Cuckoo and the Nightingale” (Chim Cu cu và Chim Sơn ca): Chim Cu cu đại diện cho quan điểm bi quan về tình yêu, trong khi Chim Sơn ca ca ngợi tình yêu là nguồn gốc của hạnh phúc và cao thượng.

• “The Assembly of Fowls” (Hội nghị Các loài chim): Ba con chim ưng đại diện cho ba kiểu người đàn ông khác nhau, cùng tranh giành tình yêu của một con chim ưng cái.

• “The Flower and the Leaf” (Hoa và Lá): Hai nhóm hiệp sĩ và quý bà, đại diện cho hai lối sống đối lập: theo đuổi vẻ đẹp phù du (Hoa) và theo đuổi giá trị bền vững (Lá).

5. Phong cách viết của tác giả

– Ngôn ngữ và giọng văn:

• Ngôn ngữ: Chaucer sử dụng tiếng Anh Trung cổ trong các tác phẩm của mình. Tuy nhiên, biên tập viên D. Laing Purves đã chuyển ngữ sang tiếng Anh hiện đại, giúp độc giả hiện đại dễ dàng tiếp cận.

• Giọng văn: Chaucer sở hữu giọng văn đa dạng, linh hoạt, phù hợp với từng thể loại và chủ đề. Trong “The Canterbury Tales”, ông sử dụng giọng văn dí dỏm, hài hước, châm biếm, và đôi khi là tục tĩu. Trong các bài thơ ngắn khác, giọng văn của ông trở nên trang trọng, trữ tình, hoặc chiêm nghiệm.

– Cách xây dựng bối cảnh:

Chaucer là bậc thầy trong việc xây dựng bối cảnh sống động, chi tiết, và chân thực.

• “The Canterbury Tales” (Chuyện kể Canterbury): Bối cảnh chính là cuộc hành hương đến Canterbury, với những khung cảnh thay đổi liên tục, từ quán trọ ồn ào, náo nhiệt, đến những con đường làng quê yên bình.

• “The Court of Love” (Tòa án Tình yêu), “The Assembly of Fowls” (Hội nghị Các loài chim), “Chaucer’s Dream” (Giấc mơ của Chaucer): Chaucer xây dựng những bối cảnh kỳ ảo, mơ mộng, với những chi tiết giàu hình ảnh, màu sắc, và âm thanh.

• “The Flower and the Leaf” (Hoa và Lá): Bối cảnh là một khu vườn xanh mát, với những bông hoa rực rỡ và những tán lá xanh tươi.

6. Chủ đề và thông điệp chính

– Tình yêu: Tình yêu là chủ đề xuyên suốt trong các tác phẩm của Chaucer, được thể hiện dưới nhiều khía cạnh khác nhau:
– Tình yêu lý tưởng: Tình yêu cao thượng, trong sáng, và chung thủy, được ca ngợi trong “The Knight’s Tale”, “The Franklin’s Tale”, “The Second Nun’s Tale”.
– Tình yêu trần tục: Tình yêu nhục dục, vụ lợi, và dễ thay đổi, được mô tả trong “The Miller’s Tale”, “The Reeve’s Tale”, “The Shipman’s Tale”.
– Tình yêu ngang trái: Tình yêu bị ngăn cấm, đầy đau khổ, được thể hiện trong “Troilus and Cressida”.

– Xã hội: Chaucer sử dụng những câu chuyện của mình để phản ánh chân thực xã hội Anh thời Trung cổ:
– Sự phân hóa giai cấp: Tác phẩm “The Canterbury Tales” khắc họa rõ nét sự phân hóa giai cấp trong xã hội thời bấy giờ, với những nhân vật đại diện cho mọi tầng lớp, từ quý tộc, giáo sĩ, đến nông dân, thương nhân.
– Sự tha hóa của giáo hội: Chaucer phê phán gay gắt sự tha hóa của giáo hội, thông qua những nhân vật như Tu viện trưởng, Người triệu tập, và Người bán ơn đại xá.
– Bản chất con người: Chaucer khám phá bản chất con người với đầy đủ những mặt tốt và mặt xấu, từ lòng dũng cảm, cao thượng, đến sự tham lam, ích kỷ, và dối trá.

– Số phận: Số phận là một chủ đề quan trọng trong các tác phẩm của Chaucer. Ông tin rằng số phận chi phối cuộc đời con người, nhưng con người vẫn có quyền lựa chọn cách đối mặt với nó.

– Thông điệp chính:

Thông qua những câu chuyện của mình, Chaucer gửi gắm những thông điệp về tình yêu, cuộc sống, và con người:

• Tình yêu đích thực là nguồn gốc của hạnh phúc, cao thượng, và lòng dũng cảm.

• Sự tha hóa, đạo đức giả, và lòng tham lam là những căn bệnh của xã hội.

• Con người cần sống lương thiện, vị tha, và biết trân trọng những giá trị chân chính.

• Số phận có thể chi phối cuộc đời, nhưng con người vẫn có thể lựa chọn cách đối diện với nó.

7. Ý nghĩa và ảnh hưởng của cuốn sách

– Ý nghĩa:

“The Canterbury Tales and Other Poems of Geoffrey Chaucer” là một trong những kiệt tác văn học vĩ đại nhất của Anh. Tác phẩm có giá trị lịch sử to lớn, phản ánh chân thực và sống động xã hội Anh thời Trung cổ. Những câu chuyện của Chaucer mang tính nhân văn sâu sắc, khám phá bản chất con người và những khía cạnh muôn màu của cuộc sống.

– Ảnh hưởng:

“The Canterbury Tales” đã tạo cảm hứng cho nhiều tác phẩm văn học sau này, từ thơ ca, kịch, đến tiểu thuyết. Ngôn ngữ của Chaucer, dù thuộc về tiếng Anh Trung cổ, đã góp phần quan trọng vào việc hình thành và phát triển ngôn ngữ Anh hiện đại.

8. Đánh giá cá nhân

– Ưu điểm:

• Bức tranh toàn cảnh về xã hội: “The Canterbury Tales” là bức tranh toàn cảnh về xã hội Anh thời Trung cổ, với những nhân vật đa dạng, câu chuyện hấp dẫn, và ngôn ngữ sinh động.

• Khám phá bản chất con người: Chaucer là bậc thầy trong việc khắc họa tâm lý nhân vật, khám phá bản chất con người với đầy đủ những mặt tốt và mặt xấu.

• Giọng văn dí dỏm, hài hước: Chaucer sở hữu giọng văn dí dỏm, hài hước, châm biếm, và đôi khi là tục tĩu, mang đến cho độc giả những phút giây thư giãn thú vị.

• Thơ ca trữ tình, giàu cảm xúc: Trong các bài thơ ngắn, Chaucer thể hiện khả năng sáng tác thơ ca trữ tình, giàu cảm xúc, và đầy chiêm nghiệm.

– Nhược điểm:

• Ngôn ngữ cổ: Tiếng Anh Trung cổ có thể gây khó khăn cho độc giả hiện đại, dù cuốn sách đã được chuyển ngữ sang tiếng Anh hiện đại.

• Nội dung dài dòng: Một số câu chuyện và bài thơ có nội dung dài dòng, với nhiều chi tiết không cần thiết, có thể khiến độc giả mất kiên nhẫn.

• Quan điểm hạn chế: Quan điểm của Chaucer về phụ nữ, xã hội, và tôn giáo mang đậm dấu ấn của thời đại, có thể gây tranh cãi với độc giả hiện đại.

Kết luận:

“The Canterbury Tales and Other Poems of Geoffrey Chaucer” là một tác phẩm văn học kinh điển, xứng đáng được đọc và chiêm nghiệm. Dù mang dấu ấn của thời đại, những câu chuyện và bài thơ của Chaucer vẫn mang tính nhân văn sâu sắc, phản ánh những giá trị vượt thời gian, và truyền cảm hứng cho độc giả ở mọi thế hệ.