BRICS – BREAK – BRICK
Hôm nay lão dở chứng muốn khoe trình độ ngoại ngữ sơ cấp của lão với các bạn. Chẳng qua là, lão thấy ba chữ trên gàn nhu đồng âm tuy khác nghĩa, vì thế lão mượn mấy chữ đó để nói lên một vấn đề thời sự.
BRICS là nhóm những quốc gia mới nổi đến tháng này đã bao gồm 10 nước, dẫn đầu là Trung quốc và Nga cùng một số nước châu Phi và Nam Mỹ.
BREAK nghĩa là đứt gẫy, đổ vỡ; còn BRICK là gạch để dùng trong các công trình kiến trúc. Chính cái nghĩa của ba chữ này mà lão nghĩ đến tương lai một thế giới mới. Thế giới mà trong đó các quốc gia có thể đề cao sự hòa hợp và cùng thịnh vượng.
Còn nhớ, cách đây hai năm, đó là vào năm 2022, lúc đó bà Yellen, có nguồn gốc Do Thái và cũng từng là người đứng đầu Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED), đã không chút ngần ngại tuyên bố rằng, đồng US dollar vẫn đứng vững cả trong trung hạn và dài hạn. Nhưng đến năm 2024 thì giọng điệu của bà đã chùng xuống và phải thừa nhận đường đi của các quốc gia trong BRICS đang đe dọa sức mạnh của đồng dollar.
Như vậy BRICS đang thực hiện quá trình BREAKING (làm đổ vỡ) đồng dollar đã có kết quả, kiểu như các nước đẩy nhanh quá trình thanh toán thương mại qua lại bằng đồng nội tệ mà bỏ qua đồng bạc xanh của Mỹ.
Gay go lắm đấy. Quá trình breaking đồng US dollar, theo như Trung tâm địa kinh tế của Hội đồng Đại Tây dương cho biết, thì “Các thành viên BRICS đã chuyển sự chú ý từ đồng tiền chung sang các hệ thống thanh toán xuyên biên giới mới (CIPS) với mục tiêu tạo ra một hệ thống tài chính đa cực hơn”; và “Từ tháng 6/2023 đến tháng 5/2024, CIPS đã bổ sung thêm 62 thành viên tham gia trực tiếp, hiện hệ thống này đã có 142 người tham gia trực tiếp và 1.394 người tham gia gián tiếp”.
Lão gọi đây là quá trình làm đổ vỡ đồng dollar, đồng thời cũng là quá trình đặt viên gạch (BRICK) làm nền móng để xây dựng một trật tự thế giới mới, thế giới đa cực.
Quá trình này không khỏi làm cho giới tinh hoa Mỹ phải lo lắng. Mới đây cựu Ngoại trưởng, và cũng là Giám đốc cơ quan tình báo trung ương Mỹ (CIA), ông Mike Pompeo, thì “Chúng ta (Mỹ) phải thức tỉnh trước mối đe dọa mà nợ quốc gia tăng đang gây ra đối với tương lai của đất nước trước khi quá muộn”. Ông không nhắc đến những hoạt động của BRICS và đặc biệt là cuộc chiến giữa NATO với Nga mà Ukraine được ủy nhiệm, song ai cũng biết, đồng dollar sụt giá cũng như bội chi ngân sách cũng vì thế.
Đặc biệt là, nếu như ông Donald Trump thắng cử trong nhiệm kỳ tổng thống tới, thì cùng với tân phó tổng thống Vance, sẽ triệt thoái viện trợ cho Ukraine, thì nước Mỹ và cả khối NATO sẽ như thế nào nhỉ?
Ông Pompeo nhấn mạnh thêm, “Một báo cáo gần đây của Văn phòng Ngân sách Quốc hội (Mỹ) cho biết, ước tính thâm hụt ngân sách năm nay của Mỹ sẽ là 2.000 tỷ USD, cao hơn 400 tỷ so với dự báo vào tháng Hai và lớn hơn 300 tỷ so với thâm hụt vào năm 2023”.
Chúng ta đều biết, trước đây đồng USD được bảo đảm bằng vàng, vì vậy người ta gọi đồng dollar bản vi vàng. Các nước dự trữ đồng USD cũng có nghĩa dự trữ vàng. Sau đó, vì một lý do gì đó, đồng golddollar lại chuyển thành petrodollar, bây giờ trở thành đồng tiền được bảo đảm bằng dầu mỏ. Nhưng, một khi sức mạnh của đồng dollar giảm dần thì nước có nguồn dầu mỏ thuộc hàng giàu nhất là Saudi Arabia lại đồng ý bán dầu thanh toán bằng đồng nội tệ, thế là đồng USD mất giá. Mới đây nữa, đến lượt Iran cũng bán dầu cho các nước khối BRICS trả bằng đồng nôi tệ.
BREAKING chẳng những là biểu tượng của sự tan rã của một thế giới đơn cực mà ngay trong lòng nước Mỹ đã manh nha tình trạng Breaking này. Cụ thể là vào tháng 11 năm 2012 đã có tới 18 bang của nước Mỹ muốn ly khai khỏi Hợp chủng quốc, đi đầu là bang Lousiana đã có bản kiến nghị với 8 ngàn chữ ký đồng thuận, sau đó là bang Texas với 5000 chữ ký đồng thuận; tiếp theo là các bang Oregon và California. Lý do là người dân ở những bang này không tin tưởng vào sự lãnh đạo của chính quyền Liên bang. Tất cả mới chỉ là manh nha sự ly khai, song chưa ai có thể đoán trước được tương lai sẽ diễn ra thế nào.
“Từng bước, từng bước thầm
“Mưa giữa mùa tháng năm
“Tay đan sầu kỷ niệm
“Gió rét về lạnh căm
“Từng bước từng bước thầm” … (Nhạc và lời Y Vân)
Lão thích câu hát “Từng bước từng bước thầm”, có lẽ nó cũng hợp với cái cảnh của thế giới đơn cực. Bên ngoài chống, bên trong rã. Âu đó cũng là quy luật của sự vận động – sinh, trụ và diệt.
Chà! Hai ngàn tỷ USD! Lão thắc mắc, nước Mỹ giàu thế sao không dành tiền xây nhà ở xã hội như Cộng sản Việt Nam làm hàng năm; nếu được thế thì khối người Mỹ không phải ngủ ngoài lề đường, nhỉ? Nghĩ lại thấy lão thật là lẩn thẩn, chính quyền Mỹ đâu có phải là “của dân, do dân và vì dân” đâu mà đòi với hỏi!
Hình trong bài: BRICS đang mở rộng (H. trên); Mỹ đang có phong trào ly khai (H. dưới).
Ngày 29/07/2024
Ngã Thị Dã