TẠI ANH TẠI Ả
Dân ta có câu ca: “Tại anh, tại ả, tại cả đôi bên”. Lão mượn câu ca này để nói đến một thực trạng xã hội ta hiện nay, tuy nhỏ song nó đang phát triển thành to.
Đó là tình trạng người dân không hẳn “sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật”; còn anh chị công chức nắm luật trong tay, đáng ra phải là người “cầm cân, nảy mực” thì đôi khi bị nhát tay, làm cho việc nảy mực chẳng được “thẳng như nảy mực tàu”; một số anh chị công chức khác được “cầm cân” nhưng lại tay run, mắt liếc; đôi khi cái cân chẳng được thăng bằng.
Các bạn cần dẫn chứng ư? Thiếu gì, bạn gặp hàng ngày đó. Lão cứ ra đến cổng chung cư là có ngay dẫn chứng. Vài chiếc xe hơi đậu ngay trên vỉa hè trước doanh nghiệp của họ. Vài cô gái trẻ bán trái cây, bánh và nước giải khát ngang nhiên chiếm dụng vỉa hè. Tất nhiên người đi bộ phải đi xuống lòng đường. Một lần lão bị gẫy tay, bà xã của lão bị bươu đầu cũng vì ba cái xe gắn máy chạy ẩu.
Sơ sơ như vậy cũng đủ thấy cái ý thức thực thi pháp luật của người dân đôi khi lại đem ném cho chó nó gặm. Nhưng, đã gọi dân gian thì nó thế, thế mới cần có luật pháp để điều chỉnh ý thức của người dân. Song hình như, những anh chị công chức “cầm cân nảy mực” biến đâu mất. Nếu sự việc đó chỉ xảy ra đôi lần trong tuần trong tháng, thì các anh các chị, ngày đó có thể đang bận họp hành, song nó cứ xảy ra ngày này qua ngày khác, thì anh chị nói sao?
Rồi tai nạn giao thông xảy ra, người dân chết và cũng đã có đôi lần anh cảnh sát giao thông cũng bị thương vong. Tại ai? Tại ý thức tham gia giao thông của người dân chưa tốt, phóng nhanh vượt ẩu; lạng lách đánh võng, thế là tai nạn xảy ra. Nhưng những anh chị công chức có lỗi không? Có đó. Lão thấy ở nhiều ngã tư đường phố, hệ thống đèn giao thông có chuyện bất hợp lý. Khi đèn xanh sáng lên, là mọi người nhào lên, người đi thẳng, kẻ quẹo trái, kẻ quẹo phải, bất kể chiếc xe đó đang đậu ở làn xe nào. Ấy là chưa kể có xe, dù đèn đỏ đang sáng song vẫn vô tư quẹo phải tự nhiên như ruồi. Thế là cản mũi nhau, thế là có va chạm; nhẹ thì cái xe bị móp một chút, nặng thì có thương vong. Tình trạng giao thông lộn xộn ở nước ta là một hình ảnh xấu xí mà khách nước ngoài đến du lịch phải sợ chết khiếp.
Các anh chị công chức, không cần phải sang bên tây để coi họ mần ăn ra răng, mà chỉ cần sang Viên-chăn của Lào thì sẽ thấy ngay dân của họ, cơ quan công quyền của họ hơn hẳn chúng ta. Hơn thế nào thì lão cũng đã trải nghiệm rồi, ai chưa biết thì đi cho biết. Có một lần lái xe của lão bị cảnh sát bên đó phạt, lỗi thế nào, đi hỏi hắn, hắn nói cho mà nghe.
Lâu lâu lão lại thấy chỗ này chỗ nọ có cả chục, cả trăm căn nhà xây khi chưa có đủ thủ tục pháp lý. Như khu nghỉ dưỡng không phép Sun Valley của tập đoàn Khải Hưng ở Lâm Đồng; khu dân cư 680 căn nhà của tập đoàn LDG tại Đồng Nai. Ừ cứ cho họ làm lén lút đi, không lẽ mấy cha con. họ tự làm, họ không cần vận chuyển nguyên vật liệu, không lẽ căn nhà chỉ lớn bằng cái chuồng heo, chuồng gà? Xin hỏi, các công chức địa phương ngủ gì mà ngủ kỹ thế, họ xây dựng xong mấy trăm ngôi nhà và cả một khu nghỉ dưỡng mà vẫn chưa thức dậy?
Lão chỉ nêu vài hiện tượng như vậy để nói rằng những khiếm khuyết còn trong xã hội ta hiện nay đều có lỗi từ cả hai phía – người dân và cơ quan công quyền, nói cụ thể hơn là các anh chị công chức làm trong lĩnh vực đó. Lão bảo đó là những công dân hư, khó dạy lắm – kể cả công chức lẫn thường dân, cứ làm thế là hư rồi, phải nọc ra mà quất cho mấy hèo thôi./.
Hình trong bài: Dự án khu nghỉ dưỡng Sun Valley của Khải Hưng
Ngày 12/09/2024
Ngã Thị Dã