NÊN HIỀU NHƯ THẾ NÀO NHỈ?
Sau khi bộ Ngoại giao Mỹ lên tiếng phản đối Trung quốc quậy phá biển đông, nhiều người hào hứng lắm. Tôi cũng thế.
Sau sự phản đối dưới nhiều hình thức của Việt Nam, Philippines, Malaysia, Indonesia, giờ đến lượt Mỹ. Cứ coi cách phản ứng của Trung quốc thì biết tác động của sự phản đối này lớn hay nhỏ như thế nào. Chí ít thì Trung quốc cũng không thể không xem xét đến hành vi của mình, rằng tại sao các nước bây giờ cứ xa lánh mình như thế? Đến ngay anh Phi bây giờ cũng phải nhắc lại phán quyết của Tòa trọng tài quốc tế PCA năm 1976, những tưởng anh Phi quên nó rồi!
Việt Nam có khai thác gì thì cũng chỉ trong phạm vi 200 hải lý, thuộc đặc quyền kinh tế của mình (EEZ), đúng như luật biển 1982 (UNCLOS 1982) quy định. Vì vậy bộ Ngoại giao Hoa kỳ không thể không nhắc qua. Cũng giống như cái “lưỡi con bò” do Trung quốc vẽ ra, PCA đã bác bỏ thì Mỹ không thể không phản đối. Còn lại, tất tần tật, Hoa kỳ chỉ nói nước đôi hoặc phản đối chung chung.
Trung quốc xưa nay luôn biến những vùng không có tranh chấp thành vùng tranh chấp để dễ bề thôn tính. Trung quốc bảo, Hoàng sa là của Trung quốc, biển Đông nằm trong khu vực cái lưỡi bò là của Trung quốc. Phần còn lại là đang có sự tranh chấp giữa Trung quốc với các nước chung quanh.
Ấy thế mà, trong bản tuyên bố của Mỹ không nhắc gì đến những người chủ thật sự của các khu vực này. Vậy có ý gì? Mỹ không phải là một thành viên của UNCLOC 1982, đơn giản là (1) Mỹ có sức mạnh, một khi Mỹ muốn chiếm nơi nào thì đó là quyền của Mỹ; và (2) Mỹ không muốn bị ràng buộc vào các Hiệp ước quốc tế. Mỹ muốn tự do hành động. Thí dụ, nước Mỹ luôn lấy chiêu bài “nhân quyền” để can thiệp vào nước khác, song Mỹ lại rút chân ra khỏi Ủy ban Nhân quyền của LHQ. Mỹ luôn soi mói vào vấn đề môi trường của những nước xuất khẩu hàng hóa vào Mỹ, song Mỹ lại rút chân ra khỏi Thỏa thuận Paris về chống biến đổi khí hậu, vân vân và vân vân.
Có một tờ báo trong nước nói rằng, Mỹ đã công nhận Hoàng Sa là của Việt Nam làm mình mừng hụt. Mỹ không bao giờ công nhận như vậy vì nó sẽ làm mất lòng Trung quốc và các nước khác chung quanh biển Đông. Vậy nhưng vẫn có facebooker đưa lại cái tin ấy. Để làm gì vậy? Phải chăng là tung hỏa mù hay chạy tội cho ai đó?
Rồi thêm một hiện tượng sau ngày kỷ niệm 25 năm bình thường quan hệ Việt Mỹ. Chuyện ngoại giao đôi khi thấy vậy mà không phải vậy, tưởng đang trên đỉnh cao, hóa ra cũng mới ở điểm lưng chừng. Nhưng báo chí Trung quốc, rồi cả đến trang web của sứ quán Trung quốc tại Hà Nội đã vội viết bài dạy dỗ Việt Nam phải thế này, không nên thế kia.
Người Việt chúng tôi đã học được bài học do những người ở Trung Nam hải dạy từ sau năm 1979 cơ. Bài học đó là, làm sao để bắt được nhiều tù binh, và quản lý đám tù binh đến từ phương bắc như thế nào, đặc biệt là bài học cảnh giác, như có một người nước ngoài đã viết thế./.
Ngày 12/8/2020
Ph. T. Kh.