Kẻ Nhàn Tản

1. Giới thiệu chung về cuốn sách:

• Thông tin cơ bản: “Tuyển Tập Jorge Luis Borges” là một tuyển tập gồm thơ, truyện ngắn và tiểu luận của nhà văn Argentina Jorge Luis Borges, được dịch giả Nguyễn Trung Đức tuyển chọn và chuyển ngữ. Cuốn sách do Nhà xuất bản Hội nhà văn phát hành lần đầu vào năm 2000, nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Borges (1899-1986).

• Mục tiêu của cuốn sách: Tuyển tập nhằm giới thiệu đến độc giả Việt Nam những sáng tác tiêu biểu của Borges, một trong những cây đại thụ của văn học thế giới thế kỷ XX, người được mệnh danh là “cha đẻ của chủ nghĩa hiện thực huyền ảo”.

2. Tóm tắt nội dung chính các phần:

• Thơ (Poesía): Phần thơ bao gồm 40 bài thơ, thể hiện phong cách thơ ca đặc trưng của Borges: cô đọng, siêu thực, giàu tính triết lý và ẩn dụ. Các chủ đề quen thuộc như thời gian, không gian, mê cung, giấc mơ, cái chết, bản ngã, được ông khai thác một cách tinh tế và sâu sắc.

• Truyện (Cuento): Phần truyện ngắn gồm 12 tác phẩm, tiêu biểu cho phong cách hiện thực huyền ảo của Borges. Các câu chuyện thường xoay quanh những tình huống phi lý, kỳ lạ, ẩn chứa những ý nghĩa triết học sâu xa về bản chất của thực tại, thời gian, ký ức, ngôn ngữ, và bản ngã.

• Tiểu luận (Ensayo): Phần tiểu luận gồm 10 bài viết, thể hiện kiến văn uyên bác và tư duy sắc sảo của Borges về văn học, triết học, lịch sử, và văn hóa. Ông bàn luận về những tác giả ông yêu thích như Shakespeare, Chesterton, Hawthorne, Kafka, và những khái niệm triết học như thời gian, sự vĩnh hằng, bản ngã.

3. Phân tích nhân vật chính:

Nhân vật chính trong các tác phẩm của Borges thường là những người đàn ông trí thức, cô đơn, mang trong mình những ám ảnh về thời gian, không gian, và bản ngã. Họ thường bị cuốn vào những tình huống phi lý, kỳ lạ, buộc phải đối diện với những nghịch lý của cuộc sống và bản chất của thực tại.

4. Phân tích các nhân vật phụ:

Các nhân vật phụ trong tác phẩm của Borges, dù xuất hiện ít, thường đóng vai trò quan trọng trong việc khơi gợi, đẩy mạnh những suy tư triết học của nhân vật chính. Họ có thể là những người bạn, kẻ thù, hay những bóng ma ẩn chứa những ý nghĩa biểu tượng sâu xa.

5. Phong cách viết của tác giả:

• Ngôn ngữ và giọng văn: Borges sử dụng ngôn ngữ cô đọng, chính xác, giàu hình ảnh và ẩn dụ. Giọng văn của ông thường trầm tĩnh, khách quan, nhưng ẩn chứa những suy tư triết học sâu sắc và những rung động tinh tế.

• Cách xây dựng bối cảnh: Bối cảnh trong tác phẩm của Borges thường mơ hồ, phi thực, mang tính biểu tượng. Ông thường sử dụng những không gian tưởng tượng, những mê cung lộ, những thư viện vô tận để khơi gợi những suy tư về bản chất của thực tại và thời gian.

6. Chủ đề và thông điệp chính:

Các chủ đề chính trong tác phẩm của Borges xoay quanh những vấn đề triết học về thời gian, không gian, bản ngã, thực tại, và ngôn ngữ. Ông thường sử dụng những tình huống phi lý, những nghịch lý để khơi gợi những suy tư về sự mong manh của thực tại, tính tương đối của thời gian, và sự bất định của bản ngã. Thông điệp chính của Borges là sự khẳng định tính bí ẩn, khó nắm bắt của thế giới và bản thân con người.

7. Ý nghĩa và ảnh hưởng của cuốn sách:

“Tuyển Tập Jorge Luis Borges” đã giới thiệu đến độc giả Việt Nam một phong cách văn chương mới lạ, độc đáo, và có ảnh hưởng lớn đến văn học thế giới: chủ nghĩa hiện thực huyền ảo. Cuốn sách góp phần làm phong phú thêm cách nhìn về văn học và mở ra những hướng đi mới cho sáng tác văn chương Việt Nam.

8. Đánh giá cá nhân:

• Ưu điểm:

  • Tuyển chọn những tác phẩm tiêu biểu của Borges, thể hiện đầy đủ phong cách văn chương độc đáo của ông.

  • Bản dịch chất lượng cao, chuyển tải được tinh thần của tác phẩm gốc.

  • Các bài viết giới thiệu về Borges của Nguyễn Trung Đức và các nhà văn, nhà phê bình khác góp phần giúp độc giả hiểu rõ hơn về cuộc đời và sự nghiệp của nhà văn Argentina.

• Nhược điểm:

  • Một số khái niệm triết học trừu tượng, lối viết siêu thực có thể gây khó hiểu cho một số độc giả.

  • Thiếu một số tác phẩm tiêu biểu khác của Borges.

Kết luận:

“Tuyển Tập Jorge Luis Borges” là một cuốn sách đáng đọc cho những ai yêu thích văn chương, triết học, và muốn khám phá những phong cách văn chương mới lạ. Cuốn sách là một cánh cửa mở ra thế giới tư tưởng phong phú, đa dạng, và đầy bí ẩn của Borges, một trong những cây đại thụ của văn học thế giới thế kỷ XX.