NGƯỜI GIÀ CHIÊM NGHIỆM (68)
Hôm nay tôi viết bài này chắc sẽ có nhiều người không tán thành, không thích, có khi còn phản đối nữa. Song qua trải nghiệm cá nhân, thấy thế nào tôi nói vậy.
Chẳng có nơi nào mà lại có thứ thực hiện quyền tự do quá trớn, tự do vô chính phủ và dân chủ quá trớn như cái xứ Việt Nam ta.
Cứ ở riết trong nhà hoặc cứ “mũ ni che tai” thì cũng tạm gọi là an tâm vì dù sao cũng không bị ai làm phiền, song cứ bước chân ra đến đường thì ôi thôi! – tên này chạy xe ẩu; bà kia chiếm vỉa hè để đặt một cái xe bán nước, bán trái cây; ông nọ cho cái xe hơi đậu chềnh ềnh chắn hết cả chỗ của người đi bộ. Nếu có ai nói động đến thì chẳng phải một người mà có cả một lô một lốc thương thay khóc mướn, rằng “tại người ta nghèo”.
Nghèo không đồng nghĩa với mất tư cách, không đồng nghĩa với coi thường luật pháp.
Mấy cơ quan công quyền thì chỉ thích ngồi bàn giấy, mặc cho dân tình muốn làm trời làm đất gì thì làm. Tôi sống ở quận 7, cả năm qua mới thấy một lần viên chức quản lý đô thị đến “hỏi thăm” những kẻ chiếm dụng vỉa hè. Vì thế người này thấy người kia làm được thì mình cũng làm. “Thuyền đua thì lái cũng đua, con cóc nó nhảy, (thì) con cua nó (cũng) bò”. Chẳng ai bảo được ai, thành ra một mớ vô chính phủ, tự do quá trớn.
Nói về dân chủ cũng vậy. Nhiều kẻ chẳng hiểu gì về dân chủ cũng cứ ngoác miệng lên rằng, Việt Nam không có dân chủ! (Để hôm nào tôi sẽ viết một bài riêng về dân chủ), Chẳng làm gì có thứ dân chủ như mọi người đang hành xử (mọi người hiểu sai rằng dân chủ là dân làm chủ, đã là ông chủ thì có quyền làm mọi việc mà mình thích). Là một nhà nước pháp quyền, mọi hành xử của người dân (công chức cũng là một người dân) phải trong khuôn khổ luật pháp. Đành rằng luật pháp của nước ta là chưa đủ, chưa hoàn chỉnh song không thể nói không có, và không một ai có quyền chà đạp lên luật pháp.
Nhiều người hay nêu những cái tốt của Mỹ, thì tôi cũng nêu một trường hợp mới đây thôi. Tòa án ở Wesminster xử ông Phạm Kim Long kiện ông Ngô Kỷ về tội Ngô Kỷ có lời lẽ xúc phạm ông ấy. Thế là bà thẩm phán tuyên (một trong các phán quyết) là trong suốt ba năm Ngô Kỷ không được đứng gần Phạm Kim Long dưới 3 feets (khoảng 1,5 m).
Nếu chuyện đó xảy ra ở Việt Nam thì sao? Tùy mọi người nghĩ. Riêng tôi thì tôi thích mọi chuyện xảy ra trong xã hội hãy cứ kéo nhau ra tòa mà xử. Công ty cấp nước cung cấp nước không đúng hợp đồng? – Kiện ra tòa; Công An huyện Đông Anh qua nhiều năm không giao đất cho các cựu quân nhân của họ? – Kiện ra tòa; Nhà máy này nọ gây ô nhiễm? – Kiện ra tòa. Và còn nhiều nữa. Việc quái gì cứ phả kéo nhau ra ngăn chặn, căn băng-rôn phản đối… chỉ phán quyết của tòa án mới là tối hậu. Như vậy mới là một con người văn minh, một nước văn minh, và không ai được phép đứng trên luật pháp.
Ngày xưa dân ta có câu “phép vua thua lệ làng”. Cái đó có, vì vậy mới có câu “quốc có quốc pháp, gia có gia quy”. Tôi kể các bạn nghe về chuyện lệ làng – ngày xưa người con gái đi lấy chồng, nhà trai phải nộp cho làng nhà gái một khoản tiền, gọi “tiền cheo”. Tiền này dùng vào các công trình công ích như làm đường, nếu ta thấy làng nào có nhiều đường gạch tức là làng đó có nhiều con gài đã đi lấy chồng. Vì thế mới câu ca dao: “… Ít nữa lấy chồng anh sẽ giúp cho… Giúp em quan tám tiền cheo. Quan năm tiền cưới lại đèo buồng cau…”. Bây giờ ta gọi hình thức này là “xã hội hóa”. Nhưng có những “lệ làng” rất dã man mà mọi người vẫn phải theo. Đó là nếu một cô gái chửa hoang, sẽ bị làng phạt vạ (bằng tiền) hoặc cạo trọc đầu, thả bè trôi sông…
Cái thời nền kinh tế dựa trên “sản xuất tiểu nông” đã qua lâu rồi mà cách hành xử của con người vẫn là những kẻ “vô pháp vô thiên”, đó là một vấn nạn của xã hội. Trong khi có người lên án thì lại có những kẻ đầu óc bệnh hoạn, ca ngợi lối sống rừng rú, chẳng hạn như một thằng mất dạy khi bị dẫn ra tòa thì có hàng đống trẻ trâu kéo ra cổ vũ; khi một tên luật sư trốn thuế, bị tòa xử tội thì có mấy chục thằng luật sư xin vào cãi không công.
Chưa hết đâu, sẽ có những tờ báo cổ súy cho những vấn nạn này. Đúng là “voi đú, chó đú, lợn sề cũng hộc”./.
Hình trong bài: (1) Chửi cảnh sát; (2) Chiếm dụng vỉa hè
Ngày 19/11/2019
Ph. T. Kh.
